Blog

Czy picie kawy jest zdrowe? Obalamy mity razem z dietetykiem

Dodano dnia 6 października 2023

Kawa – pić czy nie pić? Oto jest pytanie!

Właściwie trudno sobie wyobrazić życie bez kawy. Kochamy jej zapach, budzi nas do życia, kojarzy się z miłym porankiem, popołudniową przerwą, wizytą w kawiarni w wolne popołudnie. Filiżanka naparu jest też nieodłącznym atrybutem pracy – mobilizuje nas do działania! Pobudza, dodaje werwy, pomaga się skoncentrować, ale z drugiej strony często nerwowo sięgamy po kolejną porcję pędząc między spotkaniami, licząc na kolejną godzinę efektywnej pracy.

Właśnie dlatego bardzo często słyszę, że kawa nie jest taka zdrowa i dodaje się ją do listy rzeczy, które trzeba w życiu ograniczyć lub wyeliminować: „od jutra zero cukru, zero przekąsek, zero kawy!” Jeśli jeszcze dołączymy do tego krążące dookoła hasła o odwadniającym działaniu, negatywnym wpływie na układ krążenia i wielu innych zaczynamy mieć coraz większe wątpliwości. No to jak to w końcu jest? Kawa jest zdrowa, czy zupełnie nie?

Badania wskazują, że kawa sama w sobie ma dużo zalet i w wielu aspektach pozytywnie oddziałuje z naszym zdrowiem. Jednak rzeczywiście często jest też elementem niezdrowego stylu życia. Gdy ktoś jednak każdy dzień zaczyna od kilku filiżanek kawy zamiast od śniadania, nie je regularnych posiłków i maskuje kawą głód, albo do kawy posłodzonej już kilkoma łyżeczkami cukru za każdym razem zjada jeszcze słodycze lub pieczywo cukiernicze rzeczywiście nie brzmi to najlepiej. Nie kawa jest tu jednak problemem 😊 Jeśli jednak nie zapominasz o jedzeniu, tylko sporadycznie przemycisz coś słodkiego, pijesz wodę, nie dociskasz na siłę kawą swojej własnej śruby – pij ją ze smakiem, jeśli lubisz 😊 Do słodzenia warto użyć ksylitolu lub erytrolu, a jeszcze lepiej – zupełnie ze słodzidła zrezygnować. Można wówczas odkryć jej prawdziwy smak i cieszyć się różnorodnymi nutami aromatów, w zależności od odmiany czy sposobu parzenia – to może być niezwykła przygoda!

Jakie są zalety picia kawy?

– jest bardzo dobrym źródłem polifenoli, które mają działanie przeciwzapalne i chronią układ nerwowy

– może poprawiać funkcje poznawcze i zmniejszać ryzyko demencji

– poprawia koncentrację

– może poprawić kondycję fizyczną

– ma pozytywny wpływ na gospodarkę węglowodanową

Ile kawy można pić?

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wskazuje, że bezpieczna ilość kofeiny w ciągu dnia to ok 400 mg. Taka ilość znajduje się w 3-5 filiżankach (po 125 ml) kawy dziennie. Pamiętaj, że kofeina jest obecna też w herbacie, kakao, niektórych napojach (typu cola lub energetyzujących) czy ziołach np. yerba mate. Przekroczenie bezpiecznej ilości kofeiny w ciągu dnia może skutkować rozdrażnieniem, zwiększeniem napięcia, bezsennością, nadmiernym pobudzeniem, przyspieszonym oddechem, uczuciem niepokoju a czasami nawet… zmęczeniem! Co może być interpretowane jako potrzeba kolejnej filiżanki. Staraj się wobec tego odczytywać sygnały swojego ciała o tym czy potrzebujesz kawy – czy drzemki lub innej formy odpoczynku.

Obalmy kilka mitów

Czy kawa odwadnia?

Badacze sprawdzając wpływ kofeiny na różne czynniki nawodnienia nie wykryli żadnych statystycznie istotnych różnic. Kawa w ponad 95% składa się z wody, a więc jej picie płynów nam obiektywnie rzecz ujmując dostarcza. Dowiedziono, że umiarkowane ilości kawy wspierają utrzymanie właściwego bilansu płynów. Nie prowadzi ani do odwodnienia ani do dużej utraty płynów ustrojowych.

Czy kawa wypłukuje magnez?

Obwiniana moczopędność kawa miałaby usuwać magnez z organizmu. Rzeczywiście, widoczne jest krótkotrwałe pobudzenie diurezy po wypiciu kawy, więc możemy mieć chęć wizyty w toalecie zaraz po jej wypiciu, ale nie ma to większego znaczenia dla ogólnego nawodnienia organizmu, a więc i zwiększonej utraty tego składnika mineralnego. Badacze wskazują, że umiarkowane spożycie kawy (3-5 filiżanek dziennie) nie narusza równowagi elektrolitowej. A żeby było ciekawiej, kawa jest właściwie jego źródłem! W 100 ml naparu znajdziesz ok. 8 mg tego składnika mineralnego. Zatem wychodzisz na plus!

Czy kawa jest niebezpieczna dla osób z chorobami układu krążenia?

Kawa obwiniana jest o rozwój nadciśnienia tętniczego ze względu na swoje pobudzające działanie. Badania wskazują marginalny wpływ kofeiny na ciśnienie tętnicze, co skłania do wniosku że kawa sama w sobie do nadciśnienia nie prowadzi. Są nawet mocne dowody na to, że kawa może zapobiegać nadciśnieniu tętniczemu, w szczególności u kobiet spożywających około 4 filiżanek kawy dziennie. Jeśli mowa o innych chorobach układu krążenia, wyniki badań są podobnie optymistyczne. Dowiedziono, że ok. 3 filiżanek kawy dziennie zmniejsza ryzyko umieralności z powodu chorób serca nawet o 20%!

Warto jednak nadmienić, że wiele zależy od samopoczucia pacjenta – najważniejsze aby nie przekraczać bezpiecznej ilości dziennej kofeiny (400g), pamiętając jednocześnie że nie jest ona zawarta wyłącznie w kawie. Zatem domyślnie jeśli masz kłopoty z układem krążenia nie musisz od razu rezygnować z kawy jeśli dobrze się po niej czujesz, ale monitoruj dzienną ilość kofeiny.

Czy kawa jest szkodliwa dla żołądka?

Picie kawy nie wywołuje chorób układu przewodu pokarmowego – wrzodów żołądka, refluksu, czy chorób wątroby. W przypadku tej ostatniej może działać nawet ochronnie! Jednak faktem jest że kawa pobudza wydzielanie soku żołądkowego, zatem jeśli ktoś już ma zapalenie błony śluzowej żołądka, nadżerki, wrzody dobrze jest kawę odstawić czasowo na okres leczenia i rekonwalescencji. Podobne postępowanie wykazuje pozytywny wpływ w przypadku niektórych chorób jelit oraz dysbioz. Stąd o ile nie wywołuje, czasami przeszkadza w leczeniu – ale po nim bezpiecznie może powrócić do menu 😊

Kawa pod okiem dietetyka – podsumowanie

Zatem jak widzisz jeśli do kawy podchodzimy zdrowo i ona będzie dla nas zdrowa 😊 Co możesz zrobić żeby lepiej odczytywać sygnały płynące z Twojego ciała? Zanim wypijesz kolejną kawę:

Zastanów się kiedy zjadłeś posiłek?
Spadek energii często ma związek z obniżeniem poziomu glukozy we krwi. Jeśli było to dawniej niż 3-4h temu, najwyższy czas by coś zjeść.
Odejdź na 10 minut od komputera czy innego aktualnie wykonywanego zadania, które wymaga od Ciebie skupienia.
Mózg potrzebuje tlenu! Przeciągnij się, podejdź do okna, przespaceruj się, czy zrób 10 przysiadów. Pobudzony i dotleniony układ krążenia spowoduje przypływ sił.
Zadbaj o nawodnienie
Wiesz, że zmęczenie i ospałość czujesz jeszcze zanim zachce Ci się pić? Często szklanka wody załatwia sprawę i znużenie odchodzi w niepamięć

Jeśli jednak po sprawdzeniu tych punktów wciąż chce Ci się kawy, a jeszcze nie wyrobiłeś swojej „normy” – pędź po filiżankę tego aromatycznego naparu i cieszę się jego pozytywnym wpływem na Twoje zdrowie i samopoczucie. Smacznego!